|
ԳՈՐԾԱՐՔՆԵՐ. ՈՐ ԴԵՊՔՈՒՄ ԵՆ ՃԱՆԱՉՎՈՒՄ ԱՌ ՈՉԻՆՉ ԵՎ ԱՆՎԱՎԵՐ Պաշտոնական տեղեկատվությունը լռում է, և հայտնի չէ, թե երբ է եղել առաջին գործարքը, որ երկրում, և ինչին է այն վերաբերել: Ոչ պաշտոնական տեղեկատվությամբ առաջին գործարքը կնքվել է Եվայի և Սատանայի միջեւ, որի արդյունքում մարդկային ցեղը վտարվեց դրախտից: Յուրաքանչյուր օր աշխարհում կնքվում են հարյուր-հազարավոր գործարքներ, բազմաթիվ ու բազմապիսի, գրավոր եւ բանավոր: Յուրաքանչյուր գործարքի հետեւում կանգնած է մարդը, անձը, կազմակերպությունը, պետությունը: Որքան բարձր են գործարք կնքողի բարոյական, մարդկային հատկանիշները, հավատը, սերը, այնքան գործարքը բարիք կբերի մարդկությանը, հանրությանը, երկրին, եւ` հակառակը: Օրինակ, մեր պատմական հայրենիքի արևմտյան մասում քոչվորների կողմից բռնազավթվելուց հետո` քսաներորդ դարի սկզբին, գրավոր եւ բանավոր գործարքի մեջ մտնելով որոշ երկրների հետ, մորթեցին մեկուկես միլիոն մարդ: Կամ քսաներորդ դարի վերջին, գործարքի մեջ մտնելով միմյանց հետ, ազատագրվեց մեր պատմական հայրենիքի մի հատվածը: Սրանք գլոբալ օրինակներ են բարի և չար գործարքների մասին: Իսկ առօրյայում անհրաժեշտ է միմյանց միջև գործարքներ կնքելիս ունենալ հետեւյալ պարտադիր երեք պայմանները:
ա. Գործարքը պետք է կնքել, համոզված լինելով, որ մոլորության ազդեցության տակ չի կնքվում այն, խաբեության, բռնության ազդեցության ներքո չի կնքվում, գործարքի մյուս կողմը չունի հոգեկան խանգարումներ, անչափահաս չէ: բ. Գործարքը չի հակասում գործող օրենքներին, իրավական ակտերին, իր մեջ չի պարունակում այնպիսի արարք, որը քրեորեն հետապնդել է: գ. Գործարք կնքելուց առաջ հիշել գլխավոր գրքում տրված հետեւյալ պատվիրանը` ՙմի խաբիր՚: Կարևոր է, որպեսզի գործարքի կողմն ունենա իրավական գիտելիքներ եւ գիտակցի, որ գործարքը ստորագրելուց հետո պարտադիր է ընդունել այն խաղի կանոնը, ինչը գրված է այնտեղ: Ստորև ներկայացվում է, թե որ դեպքում են գործարքները ճանաչվում անվավեր: Նաև առ ոչինչ (շինծու, կեղծ գործարքներ...): Մասնավորապես, գործարքները դատական կարգով ճանաչվում են անվավեր կամ առ ոչինչ (վերջինիս նկատմամբ կիրառվում են անվավերության հետեւանքներ), երբ կատարվել են. 1. կեղծ գործարք, 2. շինծու գործարք, 3. անգործունակ ճանաչված քաղաքացու գործարք, 4. անչափահասի գործարք, 5. էական նշանակություն ունեցող մոլորության ազդեցության տակ կնքված գործարք, 6. խաբեության, բռնության ազդեցության ներքո կնքված գործարք, 7. իրավունակության սահմաններից դուրս եկած իրավաբանական անձի կնքած գործարք:
|