|
ՉԻ ԿԱՐԵԼԻ ԽՏՐԱԿԱՆՈՒԹՅՈՒՆ ԴՆԵԼ ՕԼԻԳԱՐԽ ԿԱՌՈՒՑԱՊԱՏՈՂԻ ԵՎ ՀՀ ՇԱՐՔԱՅԻՆ ՔԱՂԱՔԱՑՈՒ ՄԻՋԵՎ Ասում են` այսօրվա Ազգային ժողովի շենքի տարածքում նախկինում եղել է գերազմանատուն, իսկ այսօրվա օպերայի եւ բալետի շենքի տեղը եղել են մի մեծահարուստի խաղողի այգիներ: Հանրահայտ փաստ է, որ Երևանը մինչ խորհրդային կարգերի հաստատումը, չնայած իր պատկառելի տարիքին, իրենից ներկայացնում էր կավապատ, կեղտոտ փողոցներով գավառային մի հետամնաց քաղաք: Խորհրդային տարիներին հիմնովին կառուցվեց մեր լուսավոր մայրաքաղաքը, որն այսօր ողջ հայության մայրաքաղաքն է: Այդ տարիներին հարյուր հազարներով իրացվեցին մեր հայրերի և պապերի տները: Ես չեմ հիշում երբևիցե մի դեպք, երբ իրացվող տների սեփականատերերը դժգոհեին իրենց սեփականության իրավունքով պատկանող տունն իրացնելիս` պետության կողմից անարդար վերաբերմունքից… Ավելին, իրացվող տան փոխարեն սեփականատերերն ու իր ընտանիքի անդամները ստանում էին ընտանիքի անդամների թվին համարժեք բնակելի մակերես` անկախ իրացվող սեփական տան չափերից:
Նորանկախ Հայաստանի Հանրապետությունն առաջին անգամ, որպես պետական քաղաքականության ծրագրային դրույթ, 2000թ.-ից սկսած որոշեց իրականացնել բավականին համարձակ, պատասխանատու մի կարեւորագույն ծրագիր. ամբողջական առանձին թաղամասեր ճանաչել պետական գերակա շահ և հանձնել մասնավոր սուբյեկտների` այն կառուցապատելու համար: Արդյունքում, բազմաթիվ սեփականատերեր, կառուցապատողից ստանալով ոչ համարժեք փոխհատուցում, իսկ ամենակարեւորը` չունենալով պետական պաշտպանություն, օտարվեցին պետությունից եւ դարձան օրենքով բոմժեր: Փաստորեն, պետական բարձրագույն իշխանության կողմից իջեցրած ծրագիրը` երկիրը կառուցապատելու, բարեկարգելու ուղղությամբ, որոշ ապաշնորհ իշխանավորների եւ անզոր դարձած դատական իշխանության անարդար դատական ակտերի շնորհիվ մեր հայրենակիցների մի ստվար զանգվածի իր իսկ սեփական երկրում դարձրեց անզոր ու անպաշտպան: Այսօր Եվրոպական դատարանում Հայաստանից դուրս եկած գործերի մի ստվար հատված վերաբերում է նմանատիպ գործերին, որտեղ ակնհայտ խախտվել են ՀՀ հիմնական օրենքով նախատեսված` սեփականատերերի իրավունքները: Արդյունքում, բարիք եւ բարություն ակնկալող այս կառուցապատման ծրագիրը դամոկլյան սրի պես կախվեց այսօրվա եւ վաղվա պետական բարձրագույն իշխանության գլխին, իսկ սույն խնդրի գլոբալ լուծման պարտականությունն այս պահին ընկած է պետության վրա: Ավելին, Եվրոպական դատարանում գտնվող նմանօրինակ գործերն ուղղակի ավարտվելու են ի նպաստ դիմումատուների: ա) ՀՀ կառավարության կողմից պետական գերակա շահ ճանաչելու վերաբերյալ կառավարության որոշումն ուժի մեջ մտնելուց հետո պետությունը սուբսիդար պատասխանատվություն պետք է կրի կառուցապատողի կողմից օրենքով նախատեսված իր պարտավորությունները չկատարելու կամ թերի կատարելու դեպքում: բ) Իրացման և կառուցման ողջ գործընթացը, ընդհուպ նախնական վաճառքի պայմանագրերի կնքումը, պետք է վերահսկվի պետական մի քանի լիազոր մարմինների կողմից: դ) Պետք է ստեղծել ժամանակավոր հանձնաժողովներ ՀՀ նախագահի կամ վարչապետի անմիջական հսկողության ներքո, որոնք պետք է ստուգեն, թե նախկինում տրված փոխհատուցումները որքանով են արդար եւ իրավաչափ, քանի դեռ Եվրոպական դատարանի դատական որոշումները կյանքի չեն կոչվել: Պետական լիազոր մարմինները և դատական իշխանությունը ոչ թե խտրականություն պետք է դնեն օլիգարխ կառուցապատողի եւ ՀՀ հասարակ քաղաքացու միջեւ, այլ պետք է կյանքի կոչեն ՀՀ նախագահի հետեւյալ խոսքը. ՙՀայաստանը դու ես, Հայաստանը յուրաքանչյուր քաղաքացին է՚:
|